Gdy kilka miesięcy temu zaangażowaliśmy się w promocję konkursu plastycznego nie wiedziałem, że udział w nim weźmie osoba spokrewniona z Karolem hrabią Brzostowskim, słynnym pozytywistą, reformatorem i wynalazcą. To bardzo dobrze, że również młodzież ma świadomość swoich korzeni i jest z tego dumna.
Konkurs plastyczny
Na początku października 2024 r. odpowiedzieliśmy na apel Oddziału Związku w Zambrowie by zaangażować młodzież do konkursu plastycznego. A chodziło o konkurs organizowany przez Centrum Kultury Gminy Zambrów wraz ze Związkiem Szlachty Polskiej Oddział w Zambrowie oraz Stowarzyszeniem Rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego pod tytułem „Znam mojego przodka, był…”.
W konkursie plastycznym (był też genealogiczny) młodzież z toruńskiego Domu Harcerza (z którym mamy już dobre relacje) rozbiła bank z nagrodami, zdobywając niemal wszystkie nagrody! (tutaj lista nagrodzonych >>>). Prace były niezmiernie ciekawe i spore zainteresowanie konkursem pozwoliło planować już jego drugą edycję. Jednak powodem dzisiejszego wpisu jest to, że wyróżnienie w kategorii Szkoły ponadpodstawowe (14-19 lat) zdobyła Janina Rudzka (16 lat) z Torunia. Przedmiotem jej pracy był Karol hrabia Brzostowski.
Karol hrabia Brzostowski herbu Strzemię
Osoba Karola Brzostowskiego (1796-1854) jest oczywiście doskonale znana, zaś lista jego zasług wybitnie długa. Patriota, powstaniec, reformator, wynalazca. „Prepozytywista”. Wizjoner i filantrop. Twórca „Rzeczpospolitej Sztabińskiej”. Osoby zainteresowane osobą hrabiego Karola odsyłam do Wikipedii tutaj >>> oraz do jednego z szerszych opracowań tutaj>>>. W Toruniu mieszkają zaś jego krewni.
Karol Brzostowski był prawnukiem Józefa Brzostowskiego z Brzostowa (1692-1745), pełniącego m.in. funkcje starosty bystrzyckego. Józef Brzostowski miał dwóch synów: Stanisława Brzostowskiego (1733-1769, dziadka hrabiego Karola oraz Roberta Brzostowskiego (1748-?). Właśnie od Roberta idzie „toruńska” linia Brzostowskich. Matką bowiem Janiny Rudzkiej jest Izabela Brzostowska, bezpośrednia potomkini Józefa Brzostowskiego. Córka p. Izabeli – Janina Rudzka – otrzymała zresztą imię po swojej praprababci Janinie hrabinie Brzostowskiej (1892-1966).
Portret Karola Brzostowskiego
Młoda artystka znalazła czas i odpowiedziała na kilka moich pytań dotyczących jej pracy.
Karol Sienkiewicz: Na bohatera swojej pracy plastycznej wybrałaś postać hrabiego Karola Brzostowskiego. Co wiesz o jego działalności?
Janina Rudzka: Już jakiś czas temu dowiedziałam się o jego istnieniu z rodzinnych rozmów, natomiast historię jego życia poznałam dopiero przygotowując moją pracę. Wiem tylko tyle, ile było napisane na Wikipedii i w artykułach online. Najwięcej informacji znalazłam o jego pracy nad rozwojem i modernizacją wsi, którą rozpoczął po powrocie na swoje włości po powstaniu listopadowym. Dowiedziałam się, że był jednym z pierwszych właścicieli ziemskich, którzy zwolnili chłopów z pracy przymusowej. Szczegółowo zapoznałam się też z historią jego działalności przemysłowej, od założenia jednej z największych hut szkła w ówczesnym Królestwie, aż do powstania Instytucji Rolno-Przemysłowej Sztabińskiej.
Karol Sienkiewicz: Istotnie, Karol Brzostowski był postacią nietuzinkową a pamięć o nim jest do dzisiaj żywa na Podlasiu, szczególnie w okolicach Sztabina. Dlaczego jednak wybrałaś właśnie tę postać? Czy jesteś z nią jakoś związana?
Janina Rudzka: Jestem córką Izabeli Brzostowskiej, wnuczką Wojciecha Brzostowskiego, prawnuczką Tadeusza Brzostowskiego i pra-prawnuczką Janiny Brzostowskiej (po niej mam imię); Janina Brzostowska i Karol Brzostowski mają wspólnego przodka – Józefa Brzostowskiego h. Strzemię (żył w latach 1692-1745).
Karol Sienkiewicz: Twoja praca wzorowana jest na znanym portrecie hrabiego z 1904 r. Jaką techniką ją wykonałaś i ile zajęło Ci to czasu?
Janina Rudzka: Moja praca jest właściwie odwzorowaniem grafiki, z tym że wykonana została kredką. Narysowana jest sangwiną na kremowej kartce, w formacie A4. Wykonanie całego portretu zajęło mi około pięciu godzin.
Gratulujemy wyróżnienia i poniżej prezentujemy nagrodzoną pracę.
